Gatenziekte

Gatenziekte (Hexamita)

Gatenziekte is een aandoening die vissen in aquariums kan treffen. Het wordt veroorzaakt door parasitaire infecties en kan zowel zoet- als zoutwatervissen beïnvloeden. Deze ziekte staat bekend om de kenmerkende uiterlijke symptomen, waarbij kleine, ronde gaten en depressies verschijnen op de kop, de zijkanten en de rug van de vis. Deze gaten kunnen variëren in grootte en diepte, en het is van groot belang om deze aandoening snel te herkennen en behandelen om verdere schade te voorkomen.

Oorzaak

Gatenziekte wordt veroorzaakt door parasitaire infecties, waarbij met name de parasiet Hexamita een grote rol speelt. Deze parasiet leeft in de darmen van vissen en kan zich verspreiden naar andere delen van het lichaam, waardoor de kenmerkende symptomen ontstaan. De infectie verspreidt zich doorgaans via besmet voedsel of water, maar stressvolle omgevingsfactoren kunnen de vatbaarheid van vissen voor de parasiet vergroten.

Symptomen

Het herkennen van de symptomen van gatenziekte is essentieel om snel in te grijpen. Enkele veelvoorkomende symptomen zijn:

  1. Kleine, ronde gaten en depressies op de kop, zijkanten en rug van de vis. Deze gaten variëren in grootte en kunnen diep zijn.
  2. Verminderde eetlust en gewichtsverlies. Vissen met gatenziekte kunnen stoppen met eten of aanzienlijk minder voedsel tot zich nemen.
  3. Lusteloosheid en lethargie. Geïnfecteerde vissen vertonen vaak verminderde activiteit en bewegen traag.
  4. Veranderingen in de huidskleur. De kleur van de aangetaste vissen kan vervagen of veranderen, wat duidt op een gezondheidsprobleem.
  5. Verdikte en troebele slijmlagen op het lichaam van de vis.

Behandeling

Als je vermoedt dat een van je aquariumvissen gatenziekte heeft, is het van groot belang om snel te handelen om verdere verspreiding van de parasiet te voorkomen en de gezondheid van je andere vissen te beschermen. Hier zijn enkele stappen voor de behandeling:

  1. Isolatie: Verplaats de geïnfecteerde vis naar een quarantainetank om de ziekte niet te laten verspreiden naar andere vissen.
  2. Medicatie: Gebruik een geschikt medicijn tegen gatenziekte dat door je plaatselijke dierenwinkel of een dierenarts is aanbevolen. Volg de instructies op de verpakking nauwkeurig op.
  3. Verbeter de waterkwaliteit: Zorg voor optimale watercondities in zowel de quarantainetank als het hoofdaquarium. Dit helpt de gestreste vis om sneller te herstellen.
  4. Aanpassing van het dieet: Bied de geïnfecteerde vis voedsel van hoge kwaliteit om de weerstand te verhogen en het herstel te bevorderen.
  5. Monitor de voortgang: Houd de gezondheid van de vis nauwlettend in de gaten en blijf de medicatie toedienen volgens de aanbevelingen totdat de symptomen volledig verdwenen zijn.

Voorkomen

  1. Quarantaine: Voordat je nieuwe vissen aan je aquarium toevoegt, isoleer ze eerst in quarantaine en observeer ze gedurende enkele weken om te controleren op mogelijke ziekten voordat ze in het hoofdaquarium worden geplaatst.
  2. Waterkwaliteit: Zorg voor optimale waterwaarden, zoals temperatuur, pH-waarde en ammoniak- en nitrietniveaus, om stress bij je vissen te verminderen.
  3. Voeding: Bied je vissen een uitgebalanceerd dieet en zorg ervoor dat ze voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen om hun immuunsysteem te versterken.
  4. Stressmanagement: Beperk stressfactoren in het aquarium, zoals overbevolking, agressieve medebewoners en plotselinge veranderingen in de omgeving.

Aquariumvissen die extra kwetsbaar zijn voor gatenziekte

Hoewel gatenziekte alle aquariumvissen kan treffen, zijn sommige soorten gevoeliger voor deze aandoening dan andere. Enkele van de meer vatbare vissoorten zijn:

  1. Cichliden: Cichliden, zoals de Oscar-vis, zijn berucht om hun vatbaarheid voor gatenziekte. Het is belangrijk om extra waakzaam te zijn als je deze vissoort in je aquarium hebt.
  2. Discusvissen: Discusvissen zijn ook gevoelig voor gatenziekte vanwege hun stressgevoeligheid en specifieke voedingsbehoeften.

Vinrot

Wat is vinrot?

Vinrot is een veelvoorkomende bacteriële infectie die aquariumvissen kan treffen. Deze ziekte wordt gekenmerkt door het afsterven van de vinnen en de huid van de vis. Het is van groot belang om deze aandoening snel aan te pakken, aangezien het anders ernstige gevolgen kan hebben voor de gezondheid van je vissen en het esthetische aspect van je aquarium.

Oorzaak van vinrot 
De belangrijkste oorzaak van vinrot is de aanwezigheid van bacteriën in het aquariumwater. Meestal zijn dit gramnegatieve bacteriën, zoals Aeromonas en Pseudomonas. Deze bacteriën kunnen het lichaam van de vis binnendringen via kleine wondjes of beschadigingen op de huid of vinnen. Stress, slechte waterkwaliteit, overbevolking en slechte voedingsomstandigheden kunnen allemaal bijdragen aan de verspreiding van de bacteriën en het ontstaan van vinrot.

Symptomen van vinrot
Het herkennen van de symptomen van vinrot is essentieel om snel in te grijpen. Let op de volgende tekenen bij je vissen:

  1. Vervagende vinnen: De vinnen van de vis kunnen er uitgezakt en rafelig uitzien, waarbij de randen lijken te desintegreren.
  2. Rode randen: De aangetaste delen van de vinnen of de huid kunnen een rode of ontstoken rand vertonen.
  3. Witte of grijze laag: Soms verschijnt er een witte of grijze laag op de huid van de vis, die lijkt op watten en moeilijk te missen is.
  4. Inactief: Geïnfecteerde vissen vertonen vaak slaperig gedrag, verminderde eetlust en schuw gedrag.

Behandeling van vinrot
Zodra je de symptomen van vinrot opmerkt, is het belangrijk om snel te handelen. Hier zijn de stappen die je kunt nemen om de ziekte te behandelen:

  1. Isoleer de zieke vis: Plaats de geïnfecteerde vis in een quarantaineaquarium om verdere besmetting te voorkomen.
  2. Zorg voor een goede waterkwaliteit: Verbeter de wateromstandigheden door regelmatig water te verversen, het water te testen en ervoor te zorgen dat de filtratie goed functioneert.
  3. Medicatie: Een mogelijk goed medicijn om Vinrot tegen te gaan is Esha 2000. Dit medicijn wordt door veel aquariumhouders als wondermiddel beschouwd. Het medicijn is toegespitst op bacteriele ziektes en kan zorgen voor snelle verbeteringen in de vitaliteit van vissen met vinrot.
  4. Verhoog de temperatuur: Sommige bacteriën die vinrot veroorzaken, zijn gevoelig voor hogere temperaturen. Verhoog de temperatuur in het quarantaineaquarium geleidelijk naar het bovenste bereik van de tolerantie van de vissen.

Voorkomen van vinrot
Ze zeggen dat voorkomen beter is dan genezen, en dat geldt zeker voor vinrot.  Wat preventief te doen tegen vinrot?

  1. Quarantaine: Voordat je nieuwe vissen aan je aquarium toevoegt, is het een goed idee om ze eerst in quarantaine te houden. Hierdoor kun je eventuele gezondheidsproblemen identificeren voordat ze zich verspreiden.
  2. Goede hygiëne: Zorg ervoor dat je je handen wast en gereedschappen desinfecteert voordat je met je aquarium aan de slag gaat. Dit helpt om de overdracht van ziekteverwekkers / bacteriën te minimaliseren.
  3. Balans in populatie: Overbevolking kan leiden tot stress en een hoger risico op ziektes. Zorg voor een evenwichtige populatie in je aquarium.
  4. Kwalitatief voer: Bied je vissen een uitgebalanceerd dieet en vermijd overvoeren. Voerresten kunnen de waterkwaliteit verslechteren en stress veroorzaken.
  5. Regelmatig onderhoud: Voer regelmatig wateronderhoud uit, inclusief het testen van de  waterwaarden in het aquarium, het schoonmaken van het filter en het vervangen van een deel van het water.

Welke vissen zijn gevoelig voor vinrot

  • Betta’s
  • Goudvissen
  • Guppy’s
  • Neon Tetra’s
  • Zwaarddragers
  • Molly’s
  • Platy’s
  • Maanvissen

Hoe oud kunnen vissen worden

Hoe oud kunnen uw vissen worden? Dat hangt natuurlijk helemaal van de vis af. In het onderstaande overzicht kunt u de maximale leeftijden van verschillende soorten vinden. Deze leeftijden worden bereikt als een vis in de ideale leefomstandigheden leeft.

 

Zalmen

     
Latijnse naam
Nederlandse naam
Leeftijd
Anostomus Anostomus
Prachtkopstaander
15
Anostomus Trimaculatus
 
22
Aphyocharax Anisitsi
Roodvin Zalm
10
Aphyocharax Dentatus
Roodvin Zalm
10
Chalceus Macrolepidotus
 
19
Gymnocorymbus Ternetzi
Zwarte Tetra
10
Hemigrammus Caudovittatus
Ruitenvlekzalm
12
Hemigrammus Erythrozonus
Vuurneon
3
Hemigrammus Rodwayi
Goudtetra
12
Hyphessobrycon Bentosi Bentosi
 
9
Hyphessobrycon Bentosi Rosaceus
Roze Tetra
3
Hyphessobrycon Callistus Callistus
Rode Minor
7
Hyphessobrycon Erythrostigma
Bloedvlektetra / Bloedend Hart Tetra
3
Hyphessobrycon Flammeus
Rode Rio
4
Hyphessobrycon Heterorhabdus
Belgische Vlag
3
Hyphessobrycon Scholzei
Zwarteband Zalm
3
Hyphessobrycon Serpae
Serpea Tetra
7
Nannostomus Beckfordi
Potloodvisje
6
Nannostomus Trifasciatus
Driebands Spitszalm
6
Nannostomus Marginatus
Dwerg Potloodvisje
6
Nematobrycon Palmeri
Keizer Tetra
9
Paracheirodon Axelrodi
Kardinaal Tetra
12
Paracheirodon Innesi
Neon Tetra
10
Prionobrama Filigera
Glasroodvinzalm
12
Pristella Maxillaris
 
8
Serrasalmus Rhombeus
Zwarte Piranha
8
Thayeria Boehlkei
Hockeystick
6
     

Meervallen

     
Latijnse naam
Nederlandse naam
Leeftijd
Ancistrus Dolichopterus
Harnasmeerval
10
Aspidoras Menezesi
 
3
Corydoras Duplicareus
Corydoras Duplicareus
5
Corydoras Leucomelas
Corydoras Leucomelas
6
Corydoras Paleatus
Corydoras Paleatus
16
Corydoras Paleatus Albino
Corydoras Paleatus albino
8
Corydoras Rabauti
Corydoras Rabauti
13
Dianema Longibarbis
 
12
Glyptoperichthys Gibbiceps
Zeilvin Pleco
13
Hoplosternum Thoracatum
Gevlekte Pantsermeerval
15
Neosilurus Argenteus
Koraalmeerval
10
Neosilurus Hyrtli
 
10
Pimelodus Albofasciatus
Antenne Meerval
10
Platydoras Costatus
Gestreepte Doornmeerval
10
Synodontis Flavitaeniatus
Gestreepte Baardmeerval
20
Synodontis Nigriventris
Afrikaanse Rugzwemmer
13
     

Karperachtigen

     
Latijnse naam
Nederlandse naam
Leeftijd
Acanthocobitis Urophthalmus
Oogvlek Modderkruiper
5
Balantiocheilus Melanopterus
Haaibarbeel
9
Barbatula Barbatula Barbatula
Baardmodderkruiper
7
Barbus Lineatus
 
5
Barbus Nigrofasciatus
Purperkopbarbeel
5
Barbus Oligolepis
Eilandbarbeel
8
Barbus Semifasciolatus
Brokaatbarbeel
6
Barbus Tetrazona
Vijfstreepbarbeel
6
Barbus Titteya
Cherrybarbeel
4
Borara Maculatus
Dwergrasbora
6
Botia Lohachata
 
7
Botia Macracanthus
Clownbotia
24
Botia Sidthimunki
Dwergbotia
15
Brachydanio Rerio
Zebradanio
2
Carassius Auratus
Goudvis
40
Crossocheillus Siamensis
Siamese Grondbarbeel
7
Danio Aequipinnatus
Reuzedanio
9
Epalzeorhynchus (Labeo) Bicolor
Vuurstaartlabeo
18
Gyrinocheilus Aymonieri
Siamese Algeneter
21
Homaloptera Orthogoniata
Gekko Leach
3
Lepidocephalus Thermalis
Steenbijter
5
Misgurnus Fossilis Fossilis
 
20
Nemacheilus Selangoricus
Kuipers Modderkruiper
5
Rasbora Einthovenii
Lange Band Rasbora
11
Ophieleotris Aporos
 
8
Pangio Kuhlii Myersi
Indische Modderkruiper
17
Pangio Shelfordii
Borneo Modderkruiper
14
Pseudogastromyzon Cheni
Chinese Stroom Modderkruiper
4
     

Killivisjes

     
Latijnse naam
Nederlandse naam
Leeftijd
Aphyosemion Australe
Killi Kaap Lopez
3
Aphyosemion Cameronense
Killi Cameronense
7
Aphyosemion Chaytori
Killi Chaytori
3
Aphyosemion Mimbon
Killi Mimbon
7
Austrofundulus Limnaeus
 
2
Chriopeoides Pengelleyi
 
3
Cynolebias Bellottii
Argentijnse Parelvis
1
Cynolebias Whitei
 
2
Diapteron Fulgens
 
4
Epiplatys Dageti Monroviae
Dwarsbandsnoekje
2
Epiplatys Fasciolatus Puetzi
 
5
Jordanella Floridae
Blokvisje
3
Nothobranchius Guentheri
 
2
Nothobranchius Rachovii
 
1
Pachypanchax Playfairii
Gestippeld Snoekje
5
Pterolebias longipinnis
Vlagstaart Vis
1
Rivulus Arten
 
3
Rivulus Christinae
 
4
Rivulus Cylindraceus
 
5
Rivulus Geayi
 
3
Rivulus Igneus
 
4
Terranatos Dolichopterus
Sabelvin Killivisje
2
     

Levendbarende tandkarpers

     
Latijnse naam
Nederlandse naam
Leeftijd
Heterandria formosa
Dwergtandkarper
3
Lebistes (Poecilia) reticulata
Guppy
9
Micropoecilia parae (Poecila)
 
2
Poecilia sphenops
Black molly
3
Xenotoca eiseni
Banderollevisje
5
Xenotoca melanosoma
 
3
Xiphophorus alvarezi
Chiapas zwaarddrager
4
Xiphophorus evelynae
Hooglandplaty
3
Xiphophorus helleri
Zwaarddrager
4
Xiphophorus helleri var. guentheri
Zwaarddrager guentheri
5
Xiphophorus maculatus
Platy
2
Xiphophorus milleri
 
3
Xiphophorus signum
Zwaarddragersignum
4
Xiphophorus variatus evelynae
 
3
     

Labyrintvissen

     
Latijnse naam
Nederlandse naam
Leeftijd
Betta akarensis
 
5
Betta belica (fasciata)
Gebande kempvis
3
Betta splendens
Siamese kempvis
3
Colisa lalia
Dwerggoerami
3
Helostoma temminckii
Zoengoerami
15
Macropodus opercularis
Paradijsvis
6
Trichogaster leeri
Diamantgoerami
10
Trichogaster trichopterus
Blauwe spat, goud en marmergoerami
8
Trichopsis vittata
Knorgoerami
5
     

Cichliden

     
Latijnse naam
Nederlandse naam
Leeftijd
Apistogramma agassizii
Gele dwergcichlide
4
Apistogramma borellii
Blauwe dwergcichlide
4
Badis badis
Blauwbaarsje
2
Chlamydogobius eremius
Woestijngondel
3
Cichlasoma nigrofasciatum
Zebracichlide
10
Cyphotilapia frontosa
 
35
Hemichromis bimaculatus
Rode acara
14
Hypselecara temporalis
Smaragcichlide
9
Labidochromis caeruleus
 
6
Maccullochi peeli
 
6
Microgeophagus ramirezi
Antennebaarsje
3
Pelvicachromis pulcher
Kersenbuikcichlide
5
Polycentrus punctatus (schomburki)
 
3
Pterophyllum scalare
Maanvis
10
Symphysodon discus
Discusvis
10
Toxotes sp. jaculatrix
(boog)Schuttersvis
10
     

Overige soorten

     
Latijnse naam
Nederlandse naam
Leeftijd
Apteronotus albifrons
Afrikaanse mesvis
16
Cairnsichthys rhombosomoides
Zilver regenboogvis
3
Chilatherina axelrodi
 
5
Chilatherina bleheri
Bleheri’s regenboogvis
6
Ctenopoma oxyrhynchum
 
10
Galaxiella pussilla
 
3
Glossolepis incisus
Rode regenboogvis
6
Monocirrhus polyacanthus
Zuid Amerikaanse bladvis
10
Melanotaenia boesemani
Ayamaru regenboogvis
10
Melanotaenia maccullochi
Dwerg regenboogvis
8
Melanotaenia splendida australis
 
8
Neoceratodus forsteri
Australische longvis
73
Pantodon buchholzi
Vlindervis
4
Polypterus ornatipinnis
Kwastvinsnoek
30
Protopterus Annectens Annectens
Afrikaanse longvis
40
Tetraodon fluviatilis
Groene kogelvis
9
Umbra krameri
Hondsvis
5
Carassius a. auratus
Goudvis
40
Cyprinus carpio
Schub,goud of spiegel karper
80
     

Zeewatervissen

     
Latijnse naam
Nederlandse naam
Leeftijd
Zebrasoma flavescens
Gele doktersvis
25
Opistognathus aurifrons
Jack in de box
7
calloplesiops altivelis
Rifwachter
25
Chrysiptera parasema
Blauwe juffetje
20
Acanthurus olivaceus
Twee kleurige doktervis
15
Amphiprion percula
Nemo (anemoonvisje)
25
Lysmata grabhami
Poetsgarnaal
5
stenopus hispidus
Kappersgarnaal
5
Synchiropus splendidus
Manderijn pitvis
8
pterois volitans
Koraalduivel
5
Centropyge loricula
Rode dwergkeizer
9
Gobiodon citrinus
Gele koralgobie
3
Cryptocentyrus cinctus
Gele symbiose grondel
3
Doryrhamphus excisus
Blauwstreep zeenaald
1,5
Pterocaesoi diagramma
Dubbelband soldaatvis
2

 

Euthanasie bij vissen

Iedere aquariaan krijgt te maken met zieke vissen. Als het dier ernstig lijdt en niet meer op een viswaardige manier kan leven, kom je op het punt om te bepalen of het niet beter is om de vis uit zijn lijden te verlossen. Geen prettig vraagstuk, maar iedere aquariaan heeft er mee te maken.

Er zijn meerdere methode om euthanasie op een vis plegen. LET OP: Voorwaarde is wel dat de vis niet meer te redden is door medicijnen of goede zorg. Dieren die overbodig zijn kun je op websites als Marktplaats, eBay en Speurders gratis aanbieden aan andere aquariumhouders.

Methodes van euthanasie op zieke vissen

1) Heet water
Doe kokend heet water in een bakje, iets groter dan de vis. Deponeer de betreffende vis in sluit het bakje snel af. Binnen enkele seconde is de vis overleden.

2) Vriezer
Doe de betreffende vis in een bakje met water zet deze in de vriezer, (ongeveer drie keer zo groot als de vis zelf is), de temperatuur zal geleidelijk afnemen. Hierdoor nemen de zenuwactiviteiten af en zal de vis snel sterven.

3) Hamer
Haal de betreffende vis uit het water en leg hem op een stevige ondergrond, sla hem vervolgens hard met de hamer op zijn kop. Indien goed uitgevoerd is er maar één slag nodig om de vis te doden.

4) Dierenarts
Geef de betreffende vis bij de dierenarts af en laat het inslapen. Dit gebeurt doordat er een overdosis aan verdoving aan het water wordt toegevoegd. Zeker de meest diervriendelijke methode om euthanasie te plegen, ondanks dat er kosten aan verbonden zijn, zouden wij deze willen adviseren.

5) Kruidnagelolie
Kruidnagelolie wordt ook gebruikt om vissen te verdoven (bijvoorbeeld bij het knippen van de tanden bij bepaalde kogelvissen) en in hogere dosering om bij vissen euthanasie te plegen. Dit staat ook bekend als “diervriendelijke” methode, omdat de dieren eerst verdoofd worden voordat ze inslapen en sterven.

Tot zover de methodes. Iedere aquariaan zal zijn eigen methode hebben of kunnen kiezen aan de hand van de bovenste euthanasiemogelijkheden. Graag willen we benadrukken dat het zeer dieronvriendelijk is om een zieke vis door het toilet te spoelen. Het doorspoelen en de lijdensweg in het vieze rioolwater is ‘not done’. Zo ga je niet met vissen om. Ben je niet in staat om zelf de vis op een humane wijze te doden, vraag dan om hulp van vrienden, familie of andere aquarianen.