De meest gestelde aquariumvragen en tips voor en door beginners. Lees snel verder!

Kunnen vissen ruiken

Ja, vissen kunnen ruiken. En dat is ook heel praktisch. Vissen gebruiken hun reukzin om voedsel te vinden, om te communiceren met andere vissen en zelfs om hun weg te vinden. 

Hoe kunnen vissen ruiken
Vissen heb dan ook een relatief zeer goede reukzin omdat ze een reeks zeer gevoelige reukorganen hebben. Deze organen, die bekend staan ​​als de nareogen, bevinden zich aan de zijkanten van de kop van de vis en zijn verbonden met de hersenen. De nareogen kunnen zeer kleine hoeveelheden geurstoffen (zoals voedseldeeltjes) opsporen die in het water zweven. Wanneer een vis ruikt, neemt hij water in zijn mond en blaast het door zijn nareogen. Dit proces wordt ook wel “snuiven” genoemd. De hersenen van de vis verwerken dan de geur informatie en helpen de vis beslissen of het voedsel veilig is om te eten of niet. 

In het kort: waar gebruiken vissen hun reuk voor
Naast het vinden van voedsel kunnen vissen ook ruiken om te communiceren met andere vissen. Sommige vissen gebruiken geurstoffen om aan te geven dat ze klaar zijn om te paren. Andere vissen gebruiken geurstoffen om aan te geven dat ze boos of bang zijn. Vissen kunnen ook hun weg vinden door middel van ruiken. Sommige vissen die leven in het wild, zoals haring en zalm, gebruiken geurstoffen in het water om hun weg te vinden naar hun geboortegronden. Dit proces wordt “geo-orientatie” genoemd. Kortom, vissen kunnen ruiken en ze gebruiken hun reukzin op verschillende manieren.

Hoe zit dat in je eigen aquarium?

Bij aquariumvissen is dat niet anders. Aquariumvissen kunnen goed ruiken en gebruiken hun reukvermogen om zichzelf te beschermen, voedsel te vinden en zich aan te passen aan veranderende omgevingscondities. Sommige aquariumvissen zijn beter in staat om te ruiken dan andere, afhankelijk van de grootte van hun reukorganen en de aanwezigheid van reukreceptoren in hun neus. 

Reuk is een belangrijke zintuig bij aquariumvissen, en sommige soorten zijn in staat om zeer geconcentreerde geuren op te pikken. Dit kan hen helpen bij het onderscheiden van voedselbronnen, het vermijden van gevaarlijke situaties en het aantrekken van partners in het aquarium

Sommige aquariumvissen, zoals barbelen, hebben een groot aantal reukreceptoren, waardoor ze zeer gevoelig zijn voor geuren. Andere vissen, zoals koi, hebben minder reukreceptoren en zijn minder gevoelig voor geuren. Aquariumvissen gebruiken hun reukvermogen om zich aan te passen aan veranderende omgevingscondities. Bijvoorbeeld, als er een sterke stroom in het water is, kunnen vissen hun neus gebruiken om de stroom te volgen en zo veilig te blijven. Sommige aquariumvissen kunnen ook aanvoelen wanneer er een andere vis in de buurt is, door middel van de geurstoffen die door de andere vis worden uitgescheiden.

Aquariumvissen kunnen ook goed ruiken als er iets verkeerd is met het water. Bijvoorbeeld, als het water te warm of te koud is, of als er giftige stoffen in het water aanwezig zijn, kunnen vissen dit ruiken en een veiligere plek in het aquarium op te zoeken. In sommige gevallen kan het reukvermogen van aquariumvissen hen in gevaar brengen. Bijvoorbeeld, als er een sterke geur in het water aanwezig is, zoals die van chloor of bleekmiddel, kunnen vissen ernstig geïrriteerde kieuwen krijgen. Dit kan leiden tot ademhalingsproblemen en zelfs de dood

Slapen vissen met hun ogen open?

Dat klopt! 

De belangrijkste evolutionaire gedachte hierachter is dat vissen niet willen dat ze iets overkomt. En die kans is natuurlijk vrij groot als je met je ogen gesloten zwemt in een natuurlijke omgeving met roofvissen om je heen. 

Vissen blijven dus heel alert tijdens het slapen. Opvallend (of juist niet) is het dan ook dat heel veel vissen niet eens beschikken over oogleden en dus hun ogen niet eens kunnen sluiten. Vissen die wel beschikken over oogleden gebruiken deze vooral ter bescherming van hun ogen (en niet bij het slapen).

waterwaarden aquarium

De belangrijkste waterwaarden

Voor de optimale conditie van het aquarium. Is het belangrijk om regelmatig de waterwaarden te meten. Maar als beginner is het best lastig om alle termen die je op een teststrip kunt aflezen te begrijpen.

In dit artikel kun je meer informatie vinden over de volgende waarden: pH, GH, KH, NO2, NO3 en CL.

De pH waarde
Via deze waarde kun je de zuurtegraad aflezen van het water. Voor een startersaquarium / gezelschapsaquarium is de ideale waarde 6,8 (tot maximaal 7,5). Ligt de waarde lager dan 6,8 is het aquarium te zuur. Hoger dan 7,5 is het water basisch. Algen groeien erg goed tussen de 7,5 en 8,5 PH.
Je kunt de PH waarde verlagen door CO2 aan het water toe te voegen of door een middel als Tetra pH/kH-minus te gebruiken. Voor het verhogen van de PH waarde is er HS AQUA – PH Plus.

Indien je enkel interesse hebt in het meten van de pH waarde, dan zijn de pH Test Strips bij Aquariumonderdelen.nl een aanrader. Prima prijs en met 80 strips kun je even vooruit.

De GH waarde
De hardheid van het water wordt uitgedrukt in GH. GH komt tot stand door calcium en magnesium.
Voor een aquarium ligt de ideale GH waarde tussen de 6 en de 12, afhankelijk van de vissoorten die je houdt.

Hoe kun je deze waarde aanpassen? Zowel om te verhogen als te verlagen bestaan er verschillende middeltjes. Voor het verlagen kun je turf toevoegen aan je aquariumfilter. Om je KH waarde te verhogen kun je denken aan: HS Aqua KH Plus.

NO2-waarde (nitriet)
De hoeveelheid Nitriet wordt gemeten in mg/l. De ideale waarde in je aquarium is als de hoeveel nitriet ligt onder 0,3 mg/l, maximaal 0,5 mg/l.
Zit je hier boven ontstaat er er een waterwaarde die zeer slecht is voor je vis en zal resulteren in de dood van de vissen.

Nitriet is afkomstig uit de uitwerpselen van je aquariumvissen. Idealiter wordt dit gezuiverd en omgezet door je aquariumfilter in nitraat, dat wordt opgenomen door je aquariumplanten. Bij nieuwe aquaria kan het zijn dat het aquariumfilter nog niet optimaal werkt, waardoor de nitrietwaarde oploopt.

De beste manier om minder nitriet in je aquarium te hebben, is door het water te verversen. Ook moet je dode organismen (overleden vissen en planten) en te veel voer verwijderen uit het aquarium.

NO3-waarde (nitraat)
De hoeveelheid nitraat is een belangrijke waarde waarvan je het functioneren van je aquarium als geheel kan aflezen. Het gaat namelijk om de verwerking van schadelijke afvalstoffen (te veel voer, dode bladeren planten etc.) door o.a. goede bacteriën in je aquarium. Nitraat is de laatste stap in de afbraak van afvalstoffen en is voeding voor de aquariumplanten. Bij te weinig nitraat stoppen je planten met groeien (kunnen sterven) en zul je te maken krijgen met algvorming.

HS Aqua heeft voor het verhogen en verlagen van nitraat de volgende middelen: HS Aqua Balance NO3 Plus (voor het verhogen) en HS Aqua Balance (voor het verlagen).
Het verhogen van nitraat kan periodiek nodig zijn, als je veel aquariumplanten in je aquarium hebt staan.

CL-waarde
In het Nederlandse leidingwater wordt een beetje chloor toegevoegd om het water te desinfecteren. Niet schadelijk voor de mens, maar wel voor aquariumvissen. Chloor mag dan ook niet voorkomen in het aquarium (max 0,02mg/l). Oplossing is het gebruik van Tetra AquaSave waarmee schadelijk stoffen uit het leidingwater worden verwijderd.

Hoe vaak moet je aquariumvissen eten geven?


Aquariumvissen moeten minimaal één keer per dag eten. Sommige aquariumvissen kunnen twee keer per dag eten, maar het is eigenlijk niet nodig om ze dagelijks twee keer te voeden. Sterker nog overmatig voeden is een van de meest voorkomende oorzaken van watervervuiling in aquaria.

Bekijk ons overzicht van aquariumvissen voor meer informatie over de voeding van een vis.

Kunnen vissen slapen

Kunnen vissen slapen?

Iedereen met een aquarium heeft zich weleens afgevraagd wanneer zijn of haar vissen nu precies slapen. En of ze sowieso wel slapen. Want vissen lijken altijd maar wakker.

Het antwoord is: Ja, vissen kunnen slapen.

Vissen hebben een hersenstructuur die vergelijkbaar is met die van andere dieren. Dit betekent dat ze dezelfde soort slaap nodig hebben als andere dieren. Vissen hebben echter geen slaapcyclus zoals mensen en andere zoogdieren. In plaats daarvan slapen vissen gedurende korte periodes van tijd wanneer ze moe zijn. Slapen kun je dus zien als een rustfase waarbij de hersenactiviteit daalt, de stofwisseling vertraagd en de vissen minder zwemmen en actief zijn.

Hoe en wanneer slapen vissen
Dat verschilt per vissoort. Want er zijn verschillende slaappatronen te herkennen bij vissen. Sommige vissen slapen eigenlijk helemaal niet, terwijl andere vissen dan weer regelmatig en meermaals per dag slapen. Ook qua tijdstip zijn er verschillen te vinden. De meeste vissen slapen ’s nachts, maar daarop zijn ook weer uitzonderingen te vinden.

Tijdens het slapen zijn de vissen minder actief. Het zwemmen oogt dus wat slomer en eten ze niet op het moment van het zwemmen. Naast dat sommige vissen een beschut plekje zoeken (tussen de waterplanten en eventuele decoraties) zoeken ze ook lagere waterlagen op.

Hoe zit dit in je aquarium

Factoren die bepalen of een aquariumvis slaapt of niet, zijn onder andere de soort vis, de leeftijd van de vis, de grootte van het aquarium, de temperatuur van het water en de hoeveelheid licht in het aquarium. Sommige soorten aquariumvissen slapen meer dan andere. Bijvoorbeeld, guppies en pleco’s slapen meer dan barbelen (Barbus). Guppies slapen meestal tijdens de dag en pleco’s slapen meestal ’s nachts. Leeftijd is ook een factor die bepaalt of een aquariumvis slaapt of niet. Jonge vissen slapen meer dan oudere vissen. Dit komt omdat ze meer energie nodig hebben en minder voedsel kunnen verwerken.

Grote aquariums hebben meestal meer licht en warmte, waardoor de vissen minder snel slapen. Kleine aquariums zijn donkerder en kouder, waardoor de vissen sneller slapen. De temperatuur van het water is ook belangrijk voor het slapen van aquariumvissen. Vissen slapen meestal bij lagere temperaturen.

Hoe zie je aan de vis dat deze slaapt?
De meeste vissen hebben geen oogleden, dus het is moeilijk te zien wanneer ze slapen. Sommige vissen hebben wel oogleden, maar deze dienen niet om het oog te beschermen tijdens het slapen.Vissen slapen dus eigenlijk altijd met de ogen open.

Ook bewegen de vissen tijdens het het slapen hun kieuwen en vinnen. Dus dat is ook geen mogelijkheid waaraan je slapende vissen kunt herkennen.

Je kunt dus het best het gedrag bekijken van de vis om te zien of deze wel of niet slaapt. Bewegen de vissen langzamer en blijven zij stil liggen op een beschut plekje, dan heb je een goede kans om naar een slapende vis te kijken.

Is het veilig voor vissen om te slapen?
Als vissen slapen blijven ze alert. Dit ter bescherming van zichzelf. Bij gevaar (geluid en trillingen) schieten ze wakker en zijn ze direct weer actief.Wel zo veilig in een natuurlijke omgeving waar je ook roofvissen kunt vinden. Als plots het licht van je aquarium aangaat zullen de vissen dan ook gelijk wakker worden. Ledlampen in je aquarium die langzaam aan en uit gaan zijn dan ook geen gek idee.

Kunnen vissen slapen als je het licht aan laat staan van het aquarium?
Ja, vissen gaan dan gewoon slapen. Net als andere dieren en mensen hebben vissen een biologische klok. Als je ’s nachts het licht van het aquarium per ongeluk aan laat staat, zullen de vissen gewoon tot rust komen en kunnen slapen. 

Kunnen vissen dromen?
Vissen kunnen niet dromen zoals mensen. Dit komt omdat hun hersenstructuur er anders uit ziet. Vissen hebben dus echter wel een soort ‘slaapfase’ vissen tot rust komen en hun lichaam herstellen. Maar dromen zullen vissen niet doen.

geslacht vissen bepalen

Hoe bepaal je of een vis een mannetje of een vrouwtje is

Heb je een vis in je aquarium en wil je weten of het een mannetje of een vrouwtje is? Dan kun je dat op verschillende manieren bepalen of achterhalen. Waar moet je op letten?

De vinnen
De eerste manier waarop je kunt zien of een vis een mannetje of een vrouwtje is, is door naar de vinnen te kijken. Mannetjesvissen hebben vaak grotere en spierdere vinnen dan vrouwtjesvissen. Ze kunnen ook scherpere vinnen hebben.

De vinnen
Een andere manier waarop je kunt zien of een vis een mannetje of een vrouwtje is, is door naar de kieuwen te kijken. Mannetjesvissen hebben vaak grotere en spierdere kieuwen dan vrouwtjesvissen

De kleuren
Een derde manier waarop je kunt zien of een vis een mannetje of een vrouwtje is, is door naar de kleur van de vis te kijken. Mannetjesvissen zijn vaak feller gekleurd dan vrouwtjesvissen.

De grootte van de vis
Een vierde manier waarop je kunt zien of een vis een mannetje of een vrouwtje is, is door naar de grootte van de vis te kijken. Mannetjesvissen zijn vaak groter dan vrouwtjesvissen.

Wat is de beste plek om een aquarium neer te zetten?

Wanneer je besluit dat je een aquarium neemt, is het bij het uitkiezen van een plek in huis belangrijk rekening te houden met factoren als verlichting, temperatuur en toegankelijkheid.

Enkele goede locaties voor een aquarium zijn de woonkamer, een halletje of een studeerkamer. En voor wie er over beschikt zou ook een speciale hobbyruimte perfect zijn..

Verlichting
Aquaria moeten namelijk op een locatie worden geplaatst die voldoende natuurlijk of kunstlicht ontvangt om de groei van planten te ondersteunen en een gezonde omgeving voor de vissen te bieden. Zet het aquarium echter niet op een plek waar het in direct zonlicht staat, omdat dit de watertemperatuur kan beïnvloeden en schadelijk kan zijn voor de vissen en andere aquatische dieren. Dicht bij een raam is dat geen optie.

Temperatuur
Zorg er ook voor dat het aquarium staat op een locatie waar het niet wordt blootgesteld aan extreme temperaturen of temperatuurschommelingen. Daarom is het niet te adviseren om je aquarium in de buurt van een verwarming te plaatsen.

Bereikbaarheid
Tot is het belangrijk om een ​​plek te kiezen die goed bereikbaar is, zo kom je gemakkelijk bij het aquarium als je het gaat onderhouden.

Wat is een paludarium?

Een paludarium is een soort terrarium dat speciaal is ingericht voor planten en dieren die in een moeras- of oerwoudomgeving thuishoren.

Het is dus eigenlijk vooral een mengeling van een terrarium en een aquarium, waarbij het wateroppervlak gecombineerd wordt met een aangelegd landschap. Paludaria zijn populair bij reptielen, amfibieën en andere tropische dieren die in een vochtige omgeving leven.

Ze kunnen ook worden gebruikt als een soort van achtergrond voor aquaria. Dit om het uiterlijk van het aquarium te verbeteren en om de waterkwaliteit te verbeteren door het toevoegen van planten die giftige stoffen uit het water kunnen verwijderen

wat betekent aquascaping

Wat betekent aquascaping?

Aquascaping is de kunst van het creëren en ontwerpen van een aquarium op een manier die visueel aantrekkelijk is en die de natuurlijke leefomgeving van de vissen en planten die erin leven nabootst.

Dit kan inhouden dat stenen, drijfhout en planten zodanig worden gerangschikt dat een evenwichtige en aantrekkelijke compositie ontstaat, maar ook dat de vissen en planten die in het aquarium leven, zorgvuldig worden geselecteerd en verzorgd. Vaak wordt gekozen voor het creëren van een bepaald biotoop. Uiteraard worden ook filters en warmingselementen hierbij zo mooi mogelijk weggewerkt, zodat je ze niet meer ziet.

Op internet worden regelmatig wedstrijden georganiseerd rondom aquascaping. Aquarianen krijgen dan opdracht om het aquarium op een bepaalde manier in te richten. Daarna kan iedereen ermee aan de slag en worden foto’s gedeeld met daarop het eindresultaat. Een jury kiest vervolgens de winnaar.

Aquascaping kan een heerlijk en passievolle hobby zijn waarmee u een unieke en mooie onderwateromgeving in uw eigen huis kunt creëren.

Submerse en emerse aquariumplanten

Aquariumplanten zijn eigenlijk onmisbaar in ieder aquarium. Ze zorgen voor bescherming en zuurstof voor alle vissen en overige dieren in je aquarium. Als je je aquarium gaat inrichten met aquariumplanten kun je kiezen uit twee varianten: Submerse en emerse aquariumplanten. Wat zijn de verschillen tussen deze planten, de voor en nadelen en welke bekende aquariumplanten horen bij welke variant?

Submerse aquariumplanten
Submerse betekent letterlijk ‘ondergedoken’. Kortom deze plant groeit en leeft geheel onder water. Enkel de bloeiende elementen kunnen eventueel boven het watervlakte uitsteken. Deze planten halen hun voeding met name vanuit de bodem met de wortels. Ook kunnen hun bladeren voeding uit het water halen.

Het kweken van submerse planten is lastiger. Daarom wordt vaak er voor gekozen om submerse aquariumplanten op een emerse (bovenwater) geweekt. Dit is voor (thuis)kwekers makkelijker. Zo gaat dit proces veel sneller (2x zo snel) en heb je bijvoorbeeld ook minder verlichting / energie nodig om de planten te groeien. Let op van het kopen van submerse planten die emers geweekt zijn (en je vaak in tuincentra etc kunt vinden), het uiterlijk en de vorm van de plant veranderd zodra je deze in je aquarium plaatst, en de planten onder water komen te staan. Bij sommige soorten veranderd zelfs de kleur zodra deze onder het water komt te staan. Laat je dus goed informeren.

Bekend voorbeelden van submerse waterplanten zijn de Vallisneria en de Aponogeton.

Een makkelijk ezelsbruggetje om het verschil tussen submerse en emerse aquariumplanten uit elkaar te halen is het wordt zelf. Submerse lijkt erg veel op het woord engelse woord ‘submarine’ dat we in Nederland kennen als onderzeeër.

Emerse aquariumplanten
Emerse planten groeien geheel of deels boven het water. De voeding van deze plant komt dat via de wortels en via de CO2 die in de lucht die via de bladeren de plant bereikt.
Liefst 75% van alle verkochte waterplanten zijn emerse waterplanten, die in hun natuurlijke leefomgeving eigenlijk dus vooral boven het water groeien. Emerse aquariumplanten kun je uiteraard ook prima in je aquarium plaatsen.

Bij het plaatsen van nieuwe aquariumplanten is het slim om te zorgen voor extra plantbemesting met CO2 (bijvoorbeeld met het middeltje Dennerle Co2 Plantbemesting Bio 60) of plantenvoeding (met Florocell). Beide biologische hulpmiddeltjes waarmee de aquariumplanten extra helpt.